COSHH-Kimyasal Maruziyet Risk Değerlendirmesi Hazırlanması ve Danışmanlığı

ANALİZ SAFETY

Kimyasal Maruziyet Risk Değerlendirmesi Yapıyoruz

Ülkemizde faaliyet gösteren işletmelerde kullanılan kimyasallarla alakalı bir takım yasal düzenlemeler vardır. Bu yasal düzenlemelerin amacı işletmelerde çalışan personelin, kullanılan kimyasalların sağlık ve güvenlik yönünden zararlı etkilerini belirlemek ve bu etkileri yok etmek, yok edilemiyorsa en aza indirmek için çalışmalar yapılmasıdır. Bu çalışmalar sırasında bir takım yöntemler, araçlar, yazılımlar kullanılmaktadır.

Ülkemizdeki yasal düzenlemeler işverenlerin yükümlülüklerini, kullanılan kimyasalların etkileri azaltmak veya yok etmek konusunda zorunlulukları ortaya koymakta, standartlar ve literatürde yöntemler ise bu çalışmaların nasıl yürütüleceği konusunda yol göstermektedir.

Yasal düzenlemelerden “İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU”nda işverenlerin risk değerlendirmesi yapma veya yaptırma yükümlülüğü hakkında maddeler bulunmaktadır. Risk değerlendirmesin nasıl yapılacağı, kimlerin bu değerlendirme ekibinde yer alacağı, hangi konulardan oluşacağı gibi konularda “İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ”nde bilgiler yer almaktadır.

İşverenler için özellikle kimyasalların zararlı etkilerinden korunması amacıyla, “KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK”te diğer yönetmelikteki maddelere uymak suretiyle kimyasal maddelerle yapılacak çalışmalara özel risk değerlendirmesi yapmakla yükümlü oldukları belirtilmektedir. Kimyasallara yönelik risk değerlendirmesinde aşağıdaki husulara kesinlikle yer verilmelidir.

a) Kimyasal maddenin sağlık ve güvenlik yönünden tehlike ve zararları.
b) İmalatçı, ithalatçı veya satıcılardan sağlanacak Türkçe malzeme güvenlik bilgi formu.
c) Maruziyetin türü, düzeyi ve süresi.
ç) Kimyasal maddenin miktarı, kullanma şartları ve kullanım sıklığı.
d) Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik eklerinde verilen mesleki maruziyet sınır değerleri ve biyolojik sınır değerleri.
e) Alınan ya da alınması gereken önleyici tedbirlerin etkisi.
f) Varsa, daha önce yapılmış olan sağlık gözetimlerinin sonuçları.
g) Birden fazla kimyasal madde ile çalışılan işlerde, bu maddelerin her biri ve birbirleri ile etkileşimleri.

Yönetmelik uyarınca işletmede tehlikeli kimyasal maddeler bulunuyorsa, işverenlerin sağlık ve güvenlik açısından ne tür tehlikeler bulunduğunu belirlemek üzere risk değerlendirmesi yapması ya da yaptırması gerekmektedir.

İşletmelerde kimyasal maddelerin kullanımına bağlı olarak, bu maddelere maruz kalan çalışanlar telafisi mümkün olmayan çeşitli sağlık sorunları ile karşı karşıya kalabilmektedir. İşyerlerinde kimyasal maruziyetin kontrolü, ulusal mevzuatımızda da yer alan kimyasal maruziyet risk değerlendirmesi ile mümkündür.

Sağlık için tehlikeli maddelerin kontrolü ile ilgili Birleşik Krallık yönetmeliklerine işletmelerin uyumluluğunu kolaylaştırmak için COSHH esasları; Birleşik Krallık Sağlık ve Güvenlik İdaresi (HSE) tarafından geliştirilmiştir. COSHH, kimyasalların toksikolojik tehlike sınıflandırması ve maruziyet değerlendirmesi üzerinden bir takım kontrol önerileri sunmaktadır. Kimyasal maruziyet risklerini değerlendirmek ve yönetmek için kontrol bandı tekniğine dayanan kalitatif bir yöntemdir. COSHH yöntemindeki risk kontrol önlemleri, kontrol hiyerarşisi ilkelerine dayanmaktadır.

COSHH yöntemi 5 aşamadan oluşmaktadır.

1. Tehlikelerin gruplandırılması
2. Kullanım miktarının tespit edilmesi
3. Yayılma eğiliminin belirlenmesi
4. Risk derecesinin tespit edilmesi
5. Gerekli kontrol önlemlerine karar vermek

Çalışma özetimiz...

Sağlık açısından kimyasal maruziyet riskleri değerlendirilirken kimyasalın insan sağlığına zararlılıkları güvenlik bilgi formlarından temin edilecektir.

Bir sonraki aşamada işletmede yürütülen tüm işler dikkate alınarak maruziyet kaynağı etkinlikler, maruziyetin ne türde ve düzeyde olabileceği değerlendirilerek, risk kontrol önlemleri ortaya konulacaktır.

Diğer taraftan; işletmede gerekli iş hijyeni ölçümlerinin, çalışanların düzenli olarak sağlık tetkik ve kontrollerinin, çalışanlar üzerinde doğru biyolojik izlemlerin yaptırılarak kimyasal maruziyetin izlenmesi, varsa olumsuz durumların tespit edilerek kontrol önlemlerinin tekrar gözden geçirilmesi gerekmektedir.

İşletmelerden talep ediyoruz...

İşletme hakkında genel bilgi
İşletmedeki kimyasalların Güvenlik Bilgi Formları (SDS) (gerekli durumlarda TDS)
Proses özetleri, üretim süreçleri, kullanılan makine ve ekipmanlar
Üretimde çalışan sayıları
Ortam ölçüm sonuçları